Đạp xe: Eduro mountain biking - đua xe đạp địa hình Eduro là gì?

Dù bạn có là một tay đua chuyên nghiệp hay chỉ là một người đạp xe thong thả vào cuối tuần, có một thuật ngữ chắc chắn đã văng vẳng bên tai bạn trong vài năm qua: Enduro. Vậy Enduro là gì? Tại sao bạn nên quan tâm? Cùng Active.vn ở đây, trong bài viết này để giải đáp tất cả!

Enduro là gì?

Enduro, cái tên đầy mê hoặc lướt qua tai bạn như cơn gió, vừa là một hình thức đua xe đạp địa hình, vừa là một tính từ sành sỏi, mô tả con đường mòn, chiếc xe, thiết bị, hay cả trang phục đậm chất "bay xuống dốc". Nó như muốn nói: "Này, thứ này giống hệt những gì ở cuộc đua Enduro ấy!"

Enduro ra đời tại Châu Âu (Europe), mang hơi thở của những cuộc đua xe hơi rally - car rally racing (đua xe hơi đường núi - rừng) và motorbike enduro - đua xe cào cào trong tiếng Việt. Khái niệm đơn giản đến ngỡ ngàng: leo lên đỉnh cao, rồi phi xuống thật nhanh trong kiểu đua tính giờ.

Vậy còn Eduro mountain biking - đua xe đạp địa hình enduro thì sao? 

Về cơ bản đua xe đạp địa hình enduro là một loại chính trong đua xe đạp địa hình (đọc thêm về đua xe đạp địa hình tại đây), Eduro mountain biking còn được gọi là All mountain - ám chỉ tất cả địa hình, không như Downhill chỉ là đổ dốc, Eduro còn có cả leo đốc, đua đường mòn và tất tất cả các thứ mà khi leo núi - xuyên rừng bằng xe đạp bạn có thể gặp phải, tương tự dòng họ enduro: những cuộc đua xe hơi rally - car rally racing (đua xe hơi đường núi - rừng) và motorbike enduro - đua xe cào cào trong tiếng Việt.

Thời điểm hiện tại, một cuộc đua xe đạp Enduro thường có 3-6 chặng tính giờ, chủ yếu đổ dốc với độ dốc cao, chiều dài và độ khó biến hóa tùy địa hình. Giữa các chặng này là những chặng "chuyển tiếp" không tính giờ, chủ yếu leo dốc. Tùy cuộc đua, các chặng này có thể có phân đoạn "dắt bộ xe", đi cáp treo, hoặc đơn giản là... đạp miệt mài!

Enduro mountain biking chính là hỗn hợp hoàn hảo của tất cả thể loại đua xe đạp: thể lực dẻo dai như xuyên quốc gia, sức chịu đựng tinh thần vững vàng như đua chặng, và kỹ năng điều khiển xe vượt bậc chinh phục single-track dốc đứng thách thức.

Mỗi cuộc đua Enduro lại mang một phong cách, yêu cầu thể lực và kỹ năng riêng, thậm chí có cả luật chơi độc đáo. Chẳng hạn, một số cuộc đua chỉ yêu cầu bạn về đích chặng cuối trước thời gian hạn định để ghi tên, còn một số khác lại áp dụng giới hạn thời gian cho cả chặng chuyển tiếp.

Chung quy Enduro là một hình thức xe đạp địa hình thú vị, dễ tiếp cận và đầy phấn khích, chờ bạn khám phá!

Eduro mountain biking có chỉ giành cho chuyên gia?

Mặc dù đòi hỏi thể lực và kỹ năng nhất định để chinh phục đường đua, Enduro lại là một trong những bộ môn xe đạp địa hình thân thiện nhất với người mới bắt đầu. Dưới đây là một vài lý do tại sao Enduro tuyệt vời cho mọi trình độ người chơi:

• Không vội vã: Trong các chặng tính giờ, bạn chỉ có bạn, chiếc xe và chiếc đồng hồ. Không cần lo lắng vượt hay bị vượt, vì bạn sẽ xuất phát cách nhau 30 giây - 1 phút trên đường đua. Ngay cả khi bị vượt (hoặc cần vượt ai), thường chỉ là một người, dễ dàng xử lý hơn nhiều so với một nhóm lớn trong đua XC (đua xuyên quốc gia).
• Đồng đẳng, công bằng: Nam, nữ, chuyên nghiệp, nghiệp dư; tất cả đều đi chung một đường đua! Bất kể phân loại, bạn có thể so sánh thành tích của mình với mọi người.
• Ba lô: Mang ba lô trong Enduro hoàn toàn bình thường. Nhiều bộ môn khác có thể nhìn bạn với ánh mắt nghi ngờ, nhưng ở Enduro, ba lô lại cần thiết. Nếu gặp sự cố như lốp xẹp hay hư hỏng, bạn hoàn toàn tự chịu trách nhiệm. Và ai mà không thích ăn vặt giữa chặng đường? Chặng chuyển tiếp là cơ hội để bạn lấy lại nhịp thở, thư giãn... và... ăn!
• Nâng cao trải nghiệm: Nhìn nhận Enduro như một chuyến đi tuyệt vời mà bạn thường mơ ước, nhưng có thêm một nhóm bạn mới và động lực bứt phá trên những con dốc.
• Cộng đồng thân thiện: Hơn bất kỳ bộ môn đua nào khác, Enduro nổi tiếng với bầu không khí cởi mở, thân thiện. Bạn có thể đợi bạn bè hoàn thành chặng tính giờ rồi cùng nhau chinh phục chặng tiếp theo. Và dĩ nhiên, cùng nhau ăn mừng ở đích với những câu chuyện hay, đồ ăn ngon và thức uống giải khát.

Eduro nên dùng xe đạp nào?

Không giống như xe đạp đổ dốc chuyên dụng (Downhill Mountain bike - đọc thêm tại đây), Enduro không yêu cầu bạn phải sắm ngay một chiếc xe mới. Cặp "giò sắt" thường ngày bạn tung hoành trên các con đường mòn quen thuộc có thể sẽ làm nên chuyện đấy! Tuy nhiên, cũng có một vài điều cần cân nhắc:

• Xe lên dốc, xuống dốc, phải "chiến" cả ngày! Nếu bạn chưa thoải mái đạp xe vài tiếng trên những con đường quanh vùng, thì đừng nghĩ đến Enduro ngay, vì nó sẽ là một thử thách không hề dễ dàng.
• Full-suspension (xe đạp có cả phuộc trước và sau) vẫn là lựa chọn lý tưởng: Mặc dù xe đạp không phuộc sau vẫn có thể tham gia Enduro, cảm giác tự tin và thoải mái sẽ đến từ những chiếc xe giảm xóc toàn phần vẫn tốt hơn rất nhiều. Xét đến địa hình bạn sẽ chinh phục: Nếu tham gia các giải Enduro địa phương với độ cao không quá chênh lệch, xe giảm xóc 100-140mm như Liv's Pique, Pique SX hoặc Embolden là đủ. Còn nếu đường đua dốc đứng, nhiều kỹ thuật, hãy chọn xe có "độ nẩy" lớn hơn (140-160mm như Liv's Hail).
• Phần cứng khác cũng quan trọng! Phanh, lốp và bộ chuyển số quyết định không nhỏ đến chiếc xe Enduro lý tưởng. Địa hình nhiều dốc thì phanh đĩa lớn sẽ giúp tản nhiệt tốt hơn và ổn định lực phanh. Đường mòn lầy, đá tảng, sỏi lỏng hay cứng? Kiểm tra địa hình trước sẽ giúp bạn chọn lốp phù hợp. Lốp thành dày sẽ giảm thiểu nguy cơ vá dọc đường. Enduro yêu cầu leo dốc dài kĩ thuật và xuống dốc nhanh, nên bạn cần một bộ truyền số rộng, kết hợp với thanh dẫn xích để an toàn trên những con dốc gồ ghề.
• Cọc hạ yên dropper (cọc yên điều chỉnh được)? Cần đấy! Tuy không bắt buộc, nhưng đây là "trợ thủ" đắc lực cho Enduro. Nhiều chặng đường sẽ liên tục chuyển đổi giữa dốc đứng và đoạn bằng phẳng, để đạp dễ dàng. Với cọc dropper, bạn có thể hạ yên nhanh chóng, thay đổi tư thế linh hoạt vượt qua địa hình khó, rồi nâng yên trở lại để nghỉ ngơi mà vẫn giữ tốc độ.

Trang bị khi tham gia - Nên mang gì theo?

Trang bị bạn dùng trong thi đấu Enduro phụ thuộc nhiều vào điều kiện của giải cụ thể. Dưới đây là một số vật dụng đáng cân nhắc cho ngày đua:

• Mũ full-face: Một số giải Enduro yêu cầu, một số không. Nhưng chắc chắn, đội mũ bảo hiểm (ngay cả khi leo dốc) là điều bắt buộc. Hãy cân nhắc thời tiết (nếu trời nóng, liệu bạn có muốn đội mũ full-face khi leo dốc không?) và địa hình (mặc dù tai nạn có thể xảy ra trên bất kỳ địa hình nào, hãy xem xét độ dốc và tính kỹ thuật của đường đua). Nhiều tay đua mang theo một balo để có thể đeo thêm mũ full-face - leo dốc với mũ full-face trên lưng và xuống dốc với mũ trail nhẹ nhàng hơn.
• Bọc bảo vệ: Bảo vệ tay chân (gối, cẳng chân, khuỷu tay) luôn là điều cần thiết.
• Tay áo dài và quần rộng: Chắc chắn, bạn có thể tham gia Enduro với bộ đồ bó, nhưng càng nhiều quần áo, bạn càng được bảo vệ tốt hơn khi ngã.
• Balo chứa nước: Dù các tay đua hàng đầu không dùng balo trong giải Enduro World Series, nhưng đối với hầu hết các giải Enduro, balo là vật bất ly thân. Đừng nhồi cả "bếp nhà" vào, nhưng hãy mang theo dụng cụ vá lốp cơ bản, điện thoại, đồ ăn và đủ nước để uống cả ngày.
• Kính mắt: Bảo vệ đôi mắt của bạn! Kính MX hoặc kính xe đạp là một phần quan trọng trong bộ trang bị Enduro. Kính mắt không chỉ bảo vệ bạn khỏi bùn đất và mảnh vỡ bay lên, mà còn đảm bảo bạn nhìn rõ khi băng xuống dốc!

Bạn sẵn sàng để tham gia - Tham gia ở đâu?
 

Trên khắp thế giới có vô số giải Enduro hấp dẫn, từ các sự kiện cộng đồng địa phương đến những giải đấu dành cho tay đua chuyên nghiệp.

Để chọn đúng giải đua enduro phù hợp với mình, hãy nghiên cứu kỹ! Như đã đề cập trước đây, mỗi giải enduro lại khác nhau hoàn toàn. Một số giải chỉ dài khoảng 25 km, độ cao chênh lệch thấp và tổng thời gian thi đấu các chặng tính giờ chỉ khoảng 20 phút, trong khi những giải khác có thể lên đến 65 km, leo dốc 2450 m và đua xuống dốc gồ ghề liên tục trong một giờ. 

Hãy chọn giải enduro đầu tiên dựa trên sở trường của bạn. Nếu bạn thích đua hoặc đạp dốc, hãy chọn giải ở khu trượt tuyết với những con dốc thử thách, thậm chí may mắn bạn có thể lên đỉnh bằng cáp treo nữa! Nếu bạn mạnh về xuyên quốc gia hoặc còn e ngại về khả năng của mình trên những con đường kỹ thuật, hãy nhắm đến những giải ở vùng bằng phẳng hơn.

Ở Việt Nam hằng năm ở các tỉnh thành từ Bắc vào Nam đều có các giải đua xe đạp địa hình kiểu như Enduro. Nếu muốn tham gia bạn hãy theo dõi các giải Đạp xe - Chạy bộ trên Active.vn tại LINK.

Tìm mua các dòng xe đạp địa hình: tham khảo tại LINK này.

Bài viết dược dịch và biên soạn lại từ bài viết gốc của Live Global, LINK tại đây.

Hi vọng bài viết từ Active.vn mang lại lợi ích và cung cấp thêm kiến thức cho bạn. Chúc các bạn luôn có những giây phút tập luyện thể thao thật vui vẻ.
Theo dõi Active.vn để cập nhật thêm thông tin hữu ích về tập luyện thể thao nhé!