Đạp xe: Tìm hiểu về Freeride mountain biking

Là một trong những hình thức đạp xe trong thế giới đạp xe leo núi (mountaint biking), Freeride mountain biking được coi là một hình thức đạp xe rất “ngầu” với độ khắc nghiệt, trình độ kỹ thuật và độ nguy hiểm nhiều hơn hẳn 4 loại còn lại là cross-country (XC), all mountain (tất cả địa hình, còn được gọi là "Enduro"), downhill (đổ dốc), và trail (đường mòn). Cùng Active.vn tìm hiểu tất cả mọi thứ về Freeride mountain biking trong bài này nhé!

Đọc thêm về Downhill mountain biking (DH) là gì? tại đây.
Đọc thêm về Eduro mountain biking - đua xe đạp địa hình Eduro là gì? tại đây.

Nhiều người lầm tưởng rằng downhill mountain biking là bộ môn khắc nghiệt nhất trong xe đạp địa hình. Nhưng trên thực tế, khắc nghiệt nhất chính là freeride và mọi người thường hiểu sai freeride thành downhill mountain biking.

Vậy freeride là gì? 

Mặc dù sử dụng xe và trang bị tương tự như downhill mountain biking, nhưng địa hình và mục tiêu của người tham gia lại khác nhau.

Trong downhill mountain biking, người đua sẽ hoàn thành một đường đua được định sẵn, có hệ thống chấm thời gian, và người về đích nhanh nhất sẽ chiến thắng. Ngược lại, freeride mountain biking không có yếu tố thời gian.

Trong thế giới freeride mountain biking, tất cả phụ thuộc vào độ dốc và phong cách. Người chơi freeride mountain biking sẽ chinh phục những địa hình dốc nhất, xây dựng các đường mòn táo bạo nhất, và thực hiện những pha nhào lộn điêu luyện trên đó.

Dễ hiểu hơn ta có thể hình dung freeride như môn “mô tô bay” phổ biến đầu những năm 2000 ở Việt Nam, nhưng thay vì dùng moto, ở đây người ta dùng xe đạp.

Freeride mountain bikes - Xe đạp dùng trong Freeride

Nhìn chung, sự khác biệt giữa xe dạp dùng trong downhill và freeride rất nhỏ. Cộng đồng freeride chủ yếu sử dụng xe downhill, nhưng với một vài thay đổi tinh tế.

Do yêu cầu đáp ứng những cú nhảy cao và hố dốc lớn hơn nhiều so với các tay đua downhill, những người chơi freeride phải đối mặt với một vấn đề hóc búa. Họ cần những chiếc xe nhẹ nhất có thể để thực hiện các kỹ thuật trên không, nhưng cũng cần độ bền chắc chắc để chịu được lực va chạm cực mạnh khi tiếp đất.

Kích thước bánh xe là một điểm khác biệt thú vị trong xe đạp địa hình freeride. Trong khi hầu hết các dòng xe đạp địa hình, kể cả downhill, đã chuyển sang sử dụng bánh 29 inch, thì những người chơi freeride lại thích bánh nhỏ hơn.

Hầu hết xe freeride sử dụng bánh 27.5 inch, và một số người vẫn dùng bánh 26 inch. Tại sao vậy? Bánh nhỏ dễ điều khiển hơn khi bay trên không và ít bị ảnh hưởng bởi gió, giúp ổn định hơn. Xét đến việc họ thực hiện những cú nhảy và thả dốc "khủng" như thế nào, thì việc sử dụng bánh xe có độ ổn định trên không tốt hơn là điều dễ hiểu. Đây là một trường hợp "ít hơn là nhiều hơn" trong thế giới xe đạp địa hình.

Tại sao người chơi freeride (Freerider) thích dùng bánh xe nhỏ và phuộc khác biệt?

Bánh nhỏ, ưu điểm nhiều:

• Bánh nhỏ dễ điều khiển hơn khi bay trên không, thuận tiện thực hiện kĩ thuật và xoay xe linh hoạt.
• Bánh nhỏ cũng có quán tính ít hơn, giúp thao tác xe chính xác hơn khi biểu diễn.
• Bánh 27.5 inch và 26 inch cứng cáp hơn do đường kính nhỏ, chịu va đập tốt hơn trong các cú nhảy và hố dốc của freerider.

Phuộc trước và giảm xóc sau: êm không bằng khỏe:

• Freerider ưu tiên khả năng hấp thụ lực va chạm mạnh thay vì độ nhạy với những gồ ghề nhỏ. Giảm xóc hoạt động quá nhạy không thực sự cần thiết với họ.
• Công nghệ giảm xóc ngày càng phát triển, cho phép sử dụng phuộc đơn trục (single crown) linh hoạt hơn trong các pha kĩ thuật. Điều này trái ngược với phuộc đôi (dual crown) thường thấy trên xe downhill, vốn hạn chế xoay tay lái do thiết kế bao quanh cổ phuộc.
• Freerider cần phuộc và giảm xóc cứng cáp hơn, hỗ trợ chống chạm đáy hành trình khi đáp đất sau các cú nhảy cao và thả dốc lớn.

Bàn đạp: tự do và an toàn:

• Downhill thường dùng bàn đạp clipless để bám chặt chân khi vượt qua khu vực nhiều đá với tốc độ cao. Thỉnh thoảng trên đường đua cũng có đoạn bằng phẳng cho phép họ đạp hiệu quả vài nhát.
• Freerider thì chọn bàn đạp phẳng. Loại bàn đạp này cho phép tự do di chuyển chân, thuận tiện thực hiện kĩ thuật và quan trọng hơn là giúp họ dễ tách khỏi xe trong trường hợp cần thiết, đảm bảo an toàn.

Vậy, có phải Freerider là hệ đỉnh nhất trong hệ người chơi MTB?

Ai là tay đua xe đạp địa hình giỏi nhất? Có phải Nino Schurter, nhà vô địch World Championship người Thụy Sĩ, huyền thoại đua cross-country? Hay Greg Minnaar, nhà vô địch downhill thế giới nhiều lần, vượt qua các thập kỷ để chứng tỏ phong độ bền bỉ vô song?

Nhiều người tin rằng xét về sự mạo hiểm và kỹ năng lái, những tay đua freeride mới là đỉnh nhất. Họ cũng là những người táo bạo và mang đến những màn trình diễn mãn nhãn nhất. Hậu quả của tai nạn trong freeride thường rất nghiêm trọng.

Cross-country và downhill cũng có rủi ro tai nạn, nhưng freeride là nơi có nhiều chấn thương nghiêm trọng hơn cả, minh chứng cho sự mạo hiểm và kỹ năng điêu luyện cần thiết trong bộ môn này.

Vậy nếu freerider là những tay đua có kỹ năng và sự táo bạo nhất, liệu freerider giỏi nhất có phải là tay đua xe đạp địa hình vĩ đại nhất thế giới? Rất có thể.

Ít ai tranh cãi rằng Brandon Semenuk người Canada là freerider giỏi nhất thế giới. Dù chiều cao vốn là bất lợi trong các môn đạp xe, đặc biệt là freeride đòi hỏi sự linh hoạt và kỹ thuật, Semenuk là tay đua duy nhất trong lịch sử giành được 4 chức vô địch Red Bull Rampage, mặc dù cao tới 1,8m.

Không chỉ có thành tích thi đấu vượt trội, Semenuk còn có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của môn freeride. Anh đã chứng minh rằng những pha nhào lộn khó nhất có thể được thực hiện trên địa hình nguy hiểm cao. Tay đua xe đạp địa hình giỏi nhất thế giới? Rất có thể. Và trớ trêu thay, anh chinh phục tất cả những điều đó trên chiếc xe với bánh 27.5 inch.

Vậy là trong bài này ta đã tìm hiểu Freeride mountain biking. Bài viết này là bài cuối cùng trong chuỗi 7 bài tìm hiểu tất-tần-tật về moutain biking trên Active.vn.

Bài viết có tham khảo và dịch lại từ bài Freeride mountain biking - everything you need to know tại đây.

Hi vọng bài viết từ Active.vn mang lại lợi ích và cung cấp thêm kiến thức cho bạn. Chúc các bạn luôn có những giây phút tập luyện thể thao thật vui vẻ.
Theo dõi Active.vn để cập nhật thêm thông tin hữu ích về tập luyện thể thao nhé!